2020an Deliberativa sortu genuenean, bagenekien olatu deliberatiboa martxan zegoela eta Espainiara iritsiko zela. Bost urte hauetan, dozena bat Herritarren Batzar egin dira, gure aholkularitzarekin edo gabe, hainbat autonomia erkidegotan, hirietan eta estatu mailan. Beste hainbat martxan edo prestatzen ari dira. Gure ustez, geldiezina den mugimendua da, eta gero eta gehiago lagunduko du egungo sistema politikoekiko konfiantza ezari erantzun zehatzak ematen.
Aurrera begira, kezka eta itxaropen puntu batzuk ikusten ditugu.
Kezka da Herritarren Batzarrak ELGAren oinarrizko irizpideei jarraitu gabe martxan jartzea, bereziki alderdi guztiak prozeduran eta emaitzetan konfiantza izatea bermatzen duen gobernantza pluralarena; kezkatuta gaude, halaber, ez direlako ahalegin nahikorik egiten Batzarrei emandako agintaldiak dilema politiko argi batera bideratu daitezen, eta egiten den zozketa ez diela beti aukera berdina ematen herritar guztiei.
Itxaropena, prozesu gehienak politikaren arduradunek ausardiaz eta haien garrantzia eta balioa ulertzen duten administrazioek ahalegin handiz egiten dituztelako dator. Jarduteko printzipioak argiak diren arren, oraindik ere, munduko herrialde guztietan, metodologiak eta prozesu guztiek hobetzen laguntzen dute. Azpimarratzekoa da, halaber, administrazio asko mini-publikoak egiteko gai bihurtzen ari direla, batez ere Euskal Herrian eta Katalunian, eta gero eta buruzagi politiko gehiagok ulertzen duela sistema politikoaren parte diren mekanismo normalizatuak lortzeko instituzionalizazioaren garrantzia, aukeratutako herritarren deliberazio informatuaren bidez akordio politikoak modu eraginkor eta zuzenean sortzen lagunduz.